Περι του βιβλίου Γραμματικής της Ε' και ΣΤ' Δημοτικού...

Παγκοσμίως υπάρχει αυτό που λέμε Διεθνές Φωνητικόν Αλφάβητον (International Phonetic Alphabet, IPA), τα σύμβολα του οποίου χρησιμοποιούνται για την φωνητικήν περιγραφήν, δηλαδή την περιγραφήν της προφοράς των λέξεων και των προτάσεων μίας γλώσσης. Τα σύμβολα αυτά λέγονται φωνητικά. Το ΔΦΑ αποτελείται από ένα πλήθος συμβόλων που λαμβάνουν ως βάσι το λατινικόν αλφάβητον με κάποια δάνεια κι από το ελληνικόν. Συμπληρωματικώς παρέχονται και κάποια διακριτικά σημάδια προκειμένου να μπορούν να αποδοθούν όλες οι ποικιλίες των φθόγγων. Φθόγγοι (ή φωνές) τώρα ονομάζονται τα ελάχιστα φθογγικά στοιχεία που συνθέτουν την έκφρασι, την χαρακτηριστική προφορά μίας γλώσσης, και που λειτουργούν, ως είπαμε, σε ένα φωνητικόν σύστημα.
 Η Σύγχρονη Γλωσσολογία (Φωνητική - Φωνολογία) εστιάζει περισσότερον εις την ομιλουμένη γλώσσα, και κάτω από αυτό το πρίσμα τα φωνήεντα και τα σύμφωνα, και γενικότερα οι ελάχιστοι δυνατοί ήχοι μίας γλώσσης, αποδίδονται με βάσι αυτό το φωνητικόν αλφάβητον, το οποίο είναι εργαλείον για την περιγραφήν και την κατανόησιν των φθόγγων μίας γλώσσης. 'Ολο αυτό το πράγμα τώρα γίνεται προσπάθεια τα τελευταία χρόνια να διοχετευθή, με τον ευκολώτερον δυνατόν τρόπον, στα σχολικά βιβλία. Δεν καταργείται κανένα γράμμα (εκ του ρ. γράφω, αυτό που γράφεις) του αλφαβήτου, απλά επιχειρείται να αποδοθή όσο γίνεται καλλίτερα στην ομιλουμένη γλώσσα, αφού η προφορά αποκλίνει από την γραφή σε όλες τις γλώσσες. Απο κει και πέρα, εαν κάποιος χρησιμοποιήση όλα αυτά για να μεθοδεύση την αντικατάστασι του ελληνικού αλφαβήτου με τα γκρίκλις, δεν πταίει η Γλωσσολογία ως Επιστήμη εις αυτό. Με τον ίδιο τρόπο δεν πταίει ο Γουάτσον με την διπλή έλικα αν κάποιοι ευάισθητοι αντιρατσιστές ενοχληθούν, με τον ίδιο τρόπο δεν πταίει ο Zuckerberg για το facebook αν κάποιοι χρησιμοποιούν το προφίλ σου και δημοσιευουν προσωπικά δεδομένα. Το διαδίκτυον δεν είναι φύσει κακόν πράγμα, αλλά ο σκοπός για τον οποίον το χρησιμοποιείς μπορεί να είναι κακός.
Δυστυχώς, αυτό που συμβαίνει είναι ότι ιδεολογικοποείται πάσα επιστημονική συζήτησις - ίσως όχι αδικαιολόγητα - αλλά χρειάζεται η σύνεσις και η παιδεία για να ξεχωρίζης τί είναι πραγματικά επιζήμιον και τί δεν είναι. Αυτό συνέβη και με το λεγόμενον "σωματίδιον του Θεού", το μποζόνιον του Higgs που ωρισμένοι το εχαρακτήρισαν ως "πράγμα του Διαβόλου". Ούτε "σωματίδιον του Θεού" είναι ούτε "πράγμα του διαβόλου", είναι ένα σωματίδιον από το οποίον φαίνεται ότι έλαβαν μορφή και υλική υπόστασι όλα τα άλλα. Ο κόσμος ευκόλως τρομοκρατημένος ών διχάζεται γιατί θεωρεί ότι υπάρχει μία παγκόσμια συνωμοσία η οποία μπορεί και σε ένα βαθμό να είναι αληθής, αλλά εδώ πρέπει να έλθη η Επιστήμη να δώση εξηγήσεις και να παρέμβη κατευναστικώς.

Προφανώς, κάθε τι που μας φαίνεται να αλλάζη όπως το βιβλίον αυτό μας δημιουργεί μία υποψία ότι κάποιοι προσπαθούν να καταστρέψουν την γλώσσα μας, την ιστορία μας κοκ. Και εις αυτό το σημείον δεν μπορώ να μην αναφέρω την περίπτωσι του Κυπρίου ευρωβουλευτού κ. Ματσάκι, ο οποίος πρότεινε την απλοποίησι της ελληνικής γραφής. Πρότεινε μάλιστα και στον Υπουργό Παιδείας της Κύπρου την σύστασι επιστημονικής ομάδος γλωσσολόγων για να υποστηρίξουν επιστημονικώς αυτήν του την πρότασι. Αυτό είναι ζήτημα που εμπνέει ανησυχία και απερίφραστα κανείς το καταδικάζει.
 Αυτό θα μπορούσε να γίνη και εδώ, και στην αντίστοιχη επιστημονική ομάδα σίγουρα θα εζητείτο από την Φιλιππάκι - Warburton να είναι μέλος.
 Ένας άλλο θέμα, αναφορικά πάλι με την χρήσι των γκρίκλις, ανέκυψε, όταν ο επίκουρος καθηγητής του τοµέα Γλωσσολογίας του ΑΠΘ και πρόεδρος του Ιδρύµατος Μανόλη Τριανταφυλλίδη – Ινστιτούτου Νεοελληνικών Σπουδών του ΑΠΘ Γιώργος Παπαναστασίου προσπαθώντας να πη πως τα γκρίκλις δεν αποτελούν απειλή έγραψε στα ΝΕΑ ότι: «Είναι µάλλον πολυσυζητηµένη η αγωνία ορισµένων ότι η χρήση των greekglish, όπως λέγονται, µπορεί να απειλήσει τη χρήση του ελληνικού αλφαβήτου και να οδηγήσει στον θάνατο της ελληνικής γλώσσας. Η τραγωδία “Ερωφίλη”, ένα από τα σπουδαιότερα έργα της κρητικής λογοτεχνίας από την εποχή της Βενετοκρατίας, γράφηκε από τον Γεώργιο Χορτάτση µε το αλφάβητο αυτό». Καλά, αν νομίζει ο κ. Παπαναστασίου ότι η εποχή του Χορτάτση που πιθανότατα ειχε σπουδάσει στην Ιταλία, συναναστρεφόταν με βενετούς ευγενείς και είχε αρίστην γνώσιν του ιταλικού θεάτρου είναι ίδια με την δική μας με τα γκρίκλις, τότε ειναι ανιστόρητος. Ο Χορτάτσης εκπροσωπεί τον λόγιον εκείνον που γνωρίζει την διάλεκτόν του, την κρητικήν, αλλά δεν μπορεί να την αποδώση με ελληνικόν αλφάβητον, και δείχνει την αγωνίαν ενός ανθρώπου να αποδώση την γλώσσαν του ως ακριβέστατα με το λατινικόν αλφάβητον.

πχ. Μira cachi chie adidhichi, tiragnismeni mira
(Μοίρα κακή και αντίδικη, τυραγνισμένη μοίρα)

Και η προσπάθεια του αυτή να αποδώση ορθώς με τους λατινικούς χαρακτήρες την προφοράν των φθόγγων της Ελληνικής είναι και η καλλίτερη απόδειξις ότι η εκμάθησις της προφοράς των φθόγγων και της διάκρισης μεταξύ τους είναι επιβεβλημένη, για να επανέλθω εις το βιβλίον. Βλέπετε πως την λέξι "κακή" την αποδίδει ως cachi διαφοροποιώντας την προφορά του κ ως [κ] και [ts] στην κρητική διάλεκτον.
Καμμιά, λοιπόν, σχέσι με τα σημερινά γκρίκλις που ουσιαστικά τα χρησιμοποιούν οι περισσότεροι για να σκεπάσουν τα ορθογραφικά τους λάθη.

Γλωσσολόγος Μένιους