ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΘΗΤΕΙΑΣ ΚΑΙ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ

Πολλές φορές έρχεται στο προσκήνιο της επικαιρότητας, αναλόγως των γεγονότων, το θέμα της  θητείας των νέων μας στις Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας και της ανάγκης για επανακαθορισμό του μοντέλου της θητείας που θα πρέπει να καθιερωθεί λαμβάνοντας  υπ’ όψιν τα νέα δεδομένα στην εξέλιξη των τεχνολογιών ,την γενικότερη μεταβολή των στρατιωτικών δογμάτων ,τις γεωπολιτικές αναγκαιότητες και ένα σωρό άλλα στοιχεία.

Την ίδια ώρα βέβαια το θέμα αυτό γίνεται αντικείμενο διαμάχης μεταξύ κομμάτων και πολιτών, ορμώμενα το καθένα και ο καθείς ,αντίστοιχα ,από διάφορες αφετηρίες οι οποίες έχουν ως θεμέλια είτε ιδεολογίες ,είτε προσωπικά βιώματα, είτε από μια τεχνοκρατική προσέγγιση είτε και έναν συνδυασμό των παραπάνω σε λιγότερο ή περισσότερο βαθμό.

Αυτήν την στιγμή οι δύο κύριες απόψεις για την θητεία έχουν συγκεκριμενοποιηθεί ως εξής: Η μία αφορά βασικά το δόγμα της λεγόμενης μαζικής και υποχρεωτικής θητείας ,που χωρίς να αποκλείει, φυσικά, τους επαγγελματίες οπλίτες,  βασίζεται  σε πρακτικές όπως της παλλαϊκής άμυνας και ενεργούς συμμετοχής κάθε πολίτη τους έθνους-λαού σε μια στρατιωτική αναμέτρηση, και προεκτάσεις αυτής είναι οι θέσεις που ακούγονται κατά καιρούς όπως τα της υποχρεωτικής στράτευσης στα δεκαοκτώ έτη ανεξαιρέτως, την δυνατότητα για επέκταση του χρόνου αυτής αλλά και της συμμετοχής των γυναικών στην υποχρεωτική θητεία.     Και η δεύτερη                            βασίζεται σε έναν τύπο καθαρά επαγγελματικού στρατού , που θέλει την όσο το δυνατόν περισσότερη μείωση της θητείας, ή και  κατάργηση αυτής ,και την αναπλήρωση του κενού των κληρωτών  από επαγγελματίες στρατιώτες  που θα αμείβονται κανονικά για τις υπηρεσίες τους και οι οποίοι θα είναι κάθε στιγμή διαθέσιμοι και περισσότερο εκπαιδευμένοι σαν επαγγελματίες που θα είναι και θα εξασκούνται συνεχώς στην ειδικότητά του ο καθένας.

Φυσικά οι δύο παραπάνω  σχηματοποιημένες απόψεις είναι δύο «άκρα» ,θα λέγαμε καταχρηστικά , υπαρκτά όμως όπου μεταξύ αυτών θα διαπιστώσουμε να υπάρχουν αρκετές προσεγγίσεις που έχουν στοιχεία και από τις δύο αυτές απόψεις ,όπως τις περιγράψαμε ,και μάλιστα κάποιες έχουν συνθέσει άριστα τα διάφορα δεδομένα στον χώρο αυτόν και προβάλουν ως αυτόνομες ξεχωριστές προσεγγίσεις.

Είναι γεγονός πάντως ότι μεταξύ του πολιτικού στίγματος σε κάθε άποψη διαβλέπουμε μια υιοθέτηση του μοντέλου της  υποχρεωτικής θητείας καθ’ ολοκληρίαν ,από κόμματα και συλλογικότητες που εκφράζουν μια σκληρή εθνική αντίληψη με αποτέλεσμα να υιοθετούν όλα τα παραπάνω στοιχεία ή μέρος αυτών ενώ δεν  συμβαίνει το ίδιο και στην αντίπερα πολιτική όχθη των πραγμάτων ,όπου γενικώς η θητεία αντιμετωπίζεται κάτι σαν αρκετά αρνητικό και «χαμένος χρόνος», ενώ απαξιωτικώς και εχθρικώς από πολιτικής απόψεως ,ο επαγγελματικός στρατός ,λόγω των κλασσικών ιδεοληπτικών συνδρόμων της Αριστεράς. Αν και όσον αφορά την θητεία αποκλειστικά και μόνο μπορεί να δεις  στο κομμουνιστικό κόμμα να είναι είναι λιγότερο εχθρικό στην υποχρεωτική στράτευση  από ότι στον επαγγελματικό στρατό και μάλιστα  να  έχει ως βασικό πρότυπό του το δόγμα της παλλαϊκής Άμυνας, κατά το πρότυπο των πάλαι ποτέ σοβιετικών δημοκρατιών.

Πάντως οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις θα πρέπει να γίνουν ,όσον αφορά την κατηγοριοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού τους ,πιο λειτουργικές και πιο προσαρμοσμένες στα ελληνικά δεδομένα.

 Ο γράφων θεωρεί ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας μας θα πρέπει  να βασιστούν καταρχάς, σαν κεντρικό θεμέλιο, σε αυτό που λέμε εθελοντικός στρατός, ούτε εφεδρικός, ούτε επαγγελματικός. Ασφαλώς και εφέδρους θα έχει διότι χρειάζονται και επαγγελματίες οπλίτες διότι και αυτοί χρειάζονται. Αλλά η βάση να είναι ένας τύπος οπλίτη που να βασίζεται στον εθελοντισμό .Θέλουμε στρατιώτες που να ΘΕΛΟΥΝ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΚΑΝΟΥΝ ΚΑΙ ΟΧΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΝ ΑΓΓΑΡΕΙΑ: οι τελευταίοι λίγο-πολύ μας είναι άχρηστοι .Ο κάθε  κληρωτός ο οποίος θέλει να ορισθεί ως εθελοντής όμως, πρέπει να έχει κάποια κίνητρα. Αυτά βέβαια μόνο εις ότι αφορά τον Στρατό Ξηράς διότι Αεροπορία και Ναυτικό θα πρέπει να επαγγελματικοποιηθούν στο 100% και να τελειώνουμε με τα βύσματα .Μιλάμε μόνο για τον Στρατό Ξηράς.

Τα κίνητρα αυτά θα μπορούσε να είναι κάθε είδους ,όμως τα πιο ασφαλή και αποτελεσματικά να είναι φορολογικά και   οικονομικού τύπου. Να ορίζεται από έναν ορισμένο μήνα και μετά, ο κάθε ένας κληρωτός που το θέλει και αφού έχει εξασκηθεί σε μια γενική εκπαίδευση. Και στην ανάγκη ο Στρατός να επιλέγει ,αναγκαστικά  ,αν δεν βρίσκει πρόθυμους και θέλει να καλύψει με εθελοντές κάποια κενά .Φυσικά η θητεία αυτών θα μπορούσε είναι μερικούς μήνες παραπάνω με το ανάλογο αντίτιμο το οποίο να είναι μικρό αλλά αξιοπρεπές σχετικά  ,συν όλα τα άλλα, και δίνοντας έτσι την δυνατότητα στον κάθε εθελοντή να αποκτήσει συν τω χρόνω εξοικείωση με αυτό που λέμε «πνεύμα μονάδος». Να είναι ο άλλος  έτοιμος να προασπίσει τα εθνικά δίκαια ,επειδή το θέλει και επειδή πρέπει .Διότι μόνο έτσι θα καταφέρουμε να συγκροτήσουμε την συνείδηση σε αυτούς τους εθελοντές ότι αποτελούν ,πράγματι, ένα αυθεντικό πρότυπο που θα πλησιάζει αυτό των πολιτών-οπλιτών.

Οι υπόχρεοι θητείας φυσικά δεν μπορούν να καταργηθούν διότι είναι άκρως απαραίτητο συμπληρωματικό στοιχείο της συνολικής έμψυχης δομής του στρατεύματος, ας φθάσει και στο εξάμηνο η θητεία ,αρκεί να εκπαιδεύονται συνεχώς,όμως. Οι εθελοντές ακόμα και μετά την απόλυσή τους θα μπορούν να είναι σε λέσχες εφέδρων ,μαζί και με άλλους, και οι οποίες ακόμα και τώρα είναι ένας άκρως εξαιρετικός θεσμός των πολιτών ο οποίος δεν έχει αξιοποιηθεί από το κράτος ενώ θα μπορούσε πάνω σε αυτούς και με τις κατάλληλες διαδικασίες να έχει βασίσει το τελευταίο, τον πυρήνα της επιστρατευτικής του ικανότητος απαλλάσοντας την  Στρατολογία από το σημερινό απαρχαιωμένο σύστημα.

 

Ο εθελοντής οπλίτης μαζί με τον κληρωτό ,ακριβώς επειδή προέρχονται από τους υπόχρεους θητείας να είναι με αυτούς σε μονάδες ξεχωριστές από τους επαγγελματίες οπλίτες  διότι στην πράξη έχει αποδειχθεί ότι ο συγχρωτισμός επαγγελματιών οπλιτών και κληρωτών ,μόνο προβλήματα δημιουργεί που δεν είναι της παρούσης να τα αναφέρουμε.

Το εθελοντικό μοντέλο θητείας λοιπόν θα πρέπει να είναι ο στόχος κάθε μελέτης όσον αφορά αυτό το θέμα διότι αξιοποιεί ένα ανθρώπινο δυναμικό που θέλει να προσφέρει το κάτι παραπάνω ,που θέλει να εκπαιδευθεί πραγματικά και να προσφέρει πραγματικά στην Πατρίδα του μέσα από έναν τέτοιο θεσμό ,ακόμα και αν  κινείται προς αυτήν την κατεύθυνση από τα υλικά κίνητρα που θα του δοθούν. Το θέμα είναι ότι και λιγότερο κόστος θα έχει για το ελληνικό κράτος διότι ένας τέτοιος στρατιώτης δεν απαιτεί τα χρήματα που  απαιτούνται για έναν επαγγελματία οπλίτη αλλά και «αγγαρεία» δεν θα κάνει ,όπως κάποιος απλός κληρωτός οπλίτης.

Ο εθελοντισμός, με διάφορες μορφές ,είναι μια σύγχρονη τάση την οποία είναι καλό να αφουγκρασθεί η στρατιωτική και πολιτική ηγεσία διότι ταιριάζει και στην ιδιοσυγκρασία του Έλληνος καλύτερα  ένας τέτοιο πρότυπο θητείας .Αυτή πρέπει να είναι η βάση μιας αξιόλογης αναβάθμισης της στρατιωτικής θητείας. Πέρα από τους πολλούς γκρινιάρηδες που υποχρεώνονται να κάνουν κάτι και ως εκ τούτου είναι άχρηστοι ,σε ένα σωστό στράτευμα, οι εθελοντές οπλίτες  θα διαφέρουν διότι πέραν όλων των άλλων που γράφτηκαν παραπάνω θα αποτελούνται κυρίως από άτομα που τους αρέσει η ευρύτερη φιλοσοφία του Στρατού ,που θα καταταγούν ως τέτοιοι διότι τους αρέσει η ενασχόληση με την όλη στρατιωτική δράση. Υπάρχουν αρκετά τέτοια άτομα στον Στρατό που δυστυχώς δεν αξιοποιούνται στο σημερινό αναχρονιστικό σύστυμα θητείας. Η συμμετοχή σε λέσχες και συνδέσμους Εφέδρων το αποδεικνύει αυτό.

Και ο ρόλος ακόμα της Δεξιάς σε αυτό το θέμα ,θα πρέπει να κατατείνει σε τέτοιες προτεινόμενες μορφές προγραμματικών προτάσεων για αυτό το θέμα . Σε μορφές δηλαδή που θα αναδεικνύουν τον πολίτη-οπλίτη στο στράτευμα και την αυστηρή αξιολόγηση σε αυτό .

Αριστοτέλης Παλαιολόγος