ΑΝΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ

Λογικά μες στο Σαββατοκύριακο θα πραγματοποιηθεί ο πολυσυζητημένος την τελευταία εβδομάδα ανασχηματισμός. Προς τα εκεί συγκλίνουν όλες οι εκτιμήσεις, αυτό επιβεβαιώνουν οι διαρροές, αυτό δείχνει και το πρόωρο κλείσιμο της Βουλής. Όλα δείχνουν πως από Τρίτη θα έχουμε τη νέα κυβέρνηση.

Κατ’ αρχάς να επισημανθεί ότι ο ανασχηματισμός δεν είναι τώρα η πρώτη φορά που ακούγεται ότι θα γίνει. Ήδη προ των εκλογών το σενάριο των αλλαγών στην κυβέρνηση κυκλοφορούσε ευρέως από κύκλους του Μαξίμου, για να αντικατασταθούν αναποτελεσματικοί υπουργοί. Απλώς ενόψει ευρωεκλογών και στη διάρκεια της προεδρίας της ΕΕ ανεπισήμως οι αλλαγές αναβάλλονταν για το καλοκαίρι. Ο ανασχηματισμός δεν είναι κάποια εξέλιξη που επιβλήθηκε από το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών. Αυτό που άλλαξε, απ’ όσο φαίνεται, ήταν η κατεύθυνση των αλλαγών.

Το αποτέλεσμα της τριπλής κάλπης έχει πολλές ερμηνείες. Έχουν γίνει πολλές αναλύσεις το τελευταίο χρονικό διάστημα. Πρόκειται σίγουρα για ένα αποτέλεσμα αρνητικό για την κυβέρνηση. Δεν προκάλεσε εκλογές, όμως σίγουρα άλλαξε δραστικά τους συσχετισμούς υπέρ της αντιπολίτευσης. Το εκλογικό σώμα σαφώς επέλεξε να στείλει ένα μήνυμα, το οποίο ο καθένας εκλαμβάνει διαφορετικά. Από την πλευρά της κυβέρνησης το μόνο σημείο που συμφωνούν όλοι στην ερμηνεία του αποτελέσματος είναι πως χρειάζονται αλλαγές και δουλειά για να αλλάξουν οι συσχετισμοί.

Τι αλλαγές είναι όμως αυτές που χρειάζονται; Σε ποια κατεύθυνση; Αυτό εξαρτάται από το μήνυμα των εκλογών. Τις πρώτες ώρες μετά το κλείσιμο της κάλπης ήταν φανερό τόσο στα ΜΜΕ όσο και στους πολιτικούς κύκλους ότι επικρατούσε μια σύγχυση. Διακινούνταν παντού μέσω διαρροών σενάρια για μετακινήσεις, απομακρύνσεις, είσοδο νέων στελεχών στην κυβέρνηση ακόμα και εντός της ημέρας. Το κλίμα έδειχνε ότι θα γινόταν άμεσα ένας βιαστικός ανασχηματισμός. Ευτυχώς το σενάριο αυτό δεν πραγματοποιήθηκε, και ο ανασχηματισμός [όπως όλα δείχνουν] αναβλήθηκε για μια εβδομάδα προκειμένου να εξεταστεί η κατάσταση με περισσότερη ψυχραιμία.

Ευελπιστούμε ότι η ψυχραιμότερη ανάλυση θα προκαλέσει μια διαφορετική οπτική για τα πράγματα από αυτή που είχε επικρατήσει τις πρώτες ώρες. Σύμφωνα με αυτή το κακό αποτέλεσμα των ευρωεκλογών στην ουσία οφειλόταν σε συγκεκριμένα πρόσωπα που δυσαρεστούσαν τον κόσμο, και μάλιστα συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες, με τη συμπεριφορά και τις πολιτικές τους. Με λίγα λόγια επικράτησε μια μπακαλίστικη ανάγνωση που απλά υπολόγιζε τις χαμένες ψήφους και έψαχνε να βρει την αιτία τους για να τις προσεγγίσει ξανά. Κάπως έτσι με βάση τα σενάρια που διακινούνταν τις πρώτες μέρες θα βρίσκονταν άμεσα εκτός κυβέρνησης ο Άδωνις Γεωργιάδης που δυσαρέστησε τους ιατρούς, τους φαρμακοποιούς, τους επιχειρηματίες της υγείας κτλ, ο Κυριάκος Μητσοτάκης που δυσαρέστησε τους δημοσίους υπαλλήλους, ο Κωστής Χατζηδάκης που έχει ανοικτό πόλεμο με τους κτηνοτρόφους, τις βιομηχανίες γάλακτος, τους μικρεμπόρους των λαικών αγορών, τους αρτοποιούς, τους εμπόρους κτλ, ο Νίκος Δένδιας που δυσαρέστησε τους συμπαθούντες τη ΧΑ και πολλοί άλλοι που γενικά έχουν μια μοναδική ικανότητα να γίνονται δυσάρεστοι. Και φυσικά κορυφαίος εντός αυτών ο Γιάννης Στουρνάρας, ο κατά μερικούς κακός υπουργός που με την πολιτική του διώχνει τον κόσμο από τη ΝΔ. Κάπως έτσι λοιπόν, με αυτή την οπτική της μικρής εικόνας δρομολογούνταν οι αλλαγές στην κυβέρνηση τις πρώτες μέρες.

Ευτυχώς τότε επικράτησαν οι ψυχραιμότερες φωνές και αναβλήθηκαν οι αλλαγές. Μέχρι στιγμής όμως, απ’ τη στιγμή που ο ανασχηματισμός δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί, μόνο βέβαιο δεν είναι ότι άλλαξε και η ανάλυση της κατάστασης. Είναι δυστυχώς πολύ πιθανό να δούμε τη Δευτέρα να επικρατεί η ίδια λογική εναντίον των δυσάρεστων, και να πραγματοποιηθούν οι αλλαγές στην κυβέρνηση με οδηγό το πολιτικό κόστος. Ελπίζοντας να κερδίσει ξανά τις κοινωνικές ομάδες που προανέφερα, και όχι μόνο, και έχουν δυσαρεστηθεί από συγκεκριμένα πρόσωπα φαίνεται ότι ο πρωθυπουργός θα επιδιώξει να αντικαταστήσει απλώς τα πρόσωπα αυτά, ανεξαρτήτως του αν είναι αποτελεσματικοί ή όχι και αν παράγουν έργο. Έτσι πρόσωπα όπως ο Γεωργιάδης, ο Δένδιας, ο Χατζηδάκης, ο Βρούτσης, ο Μητσοτάκης και ο Στουρνάρας, που κάθε μέρα βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της μάχης, εργάζονται πυρετωδώς και παράγουν καθημερινά έργο, κινδυνεύουν να βρεθούν εκτός κυβέρνησης επειδή δεν τους θέλουν συγκεκριμένα συμφέροντα και συντεχνίες. Την ίδια στιγμή άλλα πρόσωπα που γενικά θεωρούνται ανύπαρκτοι, τόσο από άποψη έργου όσο και από άποψη παρουσίας, φέρονται ως αμετακίνητοι. Πρόκειται για μια παλαιοκομματική αντίληψη που ελπίζουμε να μην επικρατήσει.

Υπάρχουν πολλές αναγνώσεις του αποτελέσματος των τριπλών εκλογών, πιστεύουμε όμως ότι η προστασία επαγγελματικών ομάδων, συμφερόντων και συντεχνιών σε καμία περίπτωση δεν είναι μία από αυτές. Αυτό έδειξε ο λαός στις εκλογές; Οι απώλειες που υπέστη η κυβέρνηση δηλαδή είναι το άθροισμα της φθοράς σε συγκεκριμένους κλάδους; Ας δούμε λίγο πως ψήφισαν οι πολίτες. Στις δημοτικές εκλογές πανελλαδικά οι δήμαρχοι που είχαν να παρουσιάσουν έργο επιβραβεύθηκαν με ανανέωση της θητείας τους, ενώ αντιθέτως δήμαρχοι που αντί να ασχολούνται με τις υποθέσεις του δήμου τους επιδίδονταν σε επαναστατική γυμναστική τιμωρήθηκαν. Αναλόγως στις περιφερειακές εκλογές οι περιφερειάρχες που ασχολούνταν με την περιφέρειά τους και τα προβλήματα της ανταμείφθηκαν. Και στις ευρωεκλογές ίσως να επικράτησε ο ΣΥΡΙΖΑ, που όντως ενσαρκώνει την προστασία των συντεχνιών, όμως όχι μόνο μείωσε την επιρροή του αλλά κατά κοινή παραδοχή τροφοδοτήθηκε κυρίως από τη χαλαρή ψήφο. Εν ολίγοις όποια αναμέτρηση κι αν επιλέξει κανείς ο κόσμος δε φάνηκε να στέλνει μήνυμα προστασίας συντεχνιών και συμφερόντων. Τι έδειξε λοιπόν;

Η δική μας ανάγνωση των γεγονότων είναι ότι το μήνυμα του κόσμου είναι πως πρέπει να βελτιωθεί η γενικότερη κατάσταση, σε όλους τους τομείς. Ο μέσος πολίτης δε νοιάζεται για τα συμφέροντα των ιατρών και των φαρμακοποιών, θέλει όμως να απολαμβάνει καλές παροχές υγείας. Θέλει φθηνά φάρμακα και ιατρική περίθαλψη ανεξαρτήτως της επίδρασης που θα έχει αυτό στις φαρμακοβιομηχανίες, τους ιατρούς και τους φαρμακοποιούς. Αναλόγως δε νοιάζεται για την προστασία των δημοσίων υπαλλήλων, αλλά για να λειτουργεί αποτελεσματικά η δημόσια διοίκηση. Θέλει να αγοράζει φθηνότερα γάλα και ψωμί, όχι να προστατεύονται τα συμφέροντα γαλακτοβιομηχανιών, κτηνοτρόφων και αρτοποιών. Και κυρίως θέλει να δει την αλλαγή του οικονομικού κλίματος που έχει συντελεστεί να φανεί και στην καθημερινή του ζωή, με τη μείωση της ανεργίας, τη σταθεροποίηση και άνοδο των μισθών, τη μείωση της φορολογίας κα. Μπορεί όντως να ήταν πολλοί οι ιατροί, αρτοποιοί, φαρμακοποιοί, δημόσιοι υπάλληλοι, αστυνομικοί, κτηνοτρόφοι, αγρότες κτλ που δεν ψήφισαν την κυβέρνηση επειδή θίχθηκαν τα συμφέροντα τους, αυτοί όμως που δεν τη στήριξαν εξαιτίας των προβλημάτων της υγείας, της δημόσιας διοίκησης, της ασφάλειας, της παιδείας, της οικονομίας κτλ ήταν σίγουρα πολύ περισσότεροι. Συνεπώς αυτό που πρέπει να επιδιώξει η κυβέρνηση είναι η βελτίωση αυτών των τομέων, όχι η προστασία των συντεχνιών τους.

Αν το σκεπτικό μας είναι σωστό θεωρούμε ότι η απομάκρυνση των υπουργών που προαναφέρθηκαν θα είναι μια λάθος κίνηση προς τη λάθος κατεύθυνση. Ασχέτως των λαθών που μπορεί να τους καταλογίσει κανείς υπουργοί όπως ο Δένδιας, ο Γεωργιάδης, ο Μητσοτάκης, ο Χατζηδάκης, ο Βρούτσης και κυρίως ο Στουρνάρας τους τελευταίους μήνες έχουν εργαστεί πυρετωδώς για ό, τι αφορά το υπουργείο τους. Ενδεικτικά αναφέρω την πρωτιά της χώρας στις επαναπροωθήσεις λαθρομεταναστών, που οφείλεται στο Δένδια, τις μειώσεις στις τιμές των φαρμάκων και την παροχή πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας στους ανασφάλιστους, που οφείλεται στο Γεωργιάδη, την κατάργηση γραφειοκρατικών διαδικασιών και εμποδίων, έργο Μητσοτάκη, την πανευρωπαική πρωτιά στην απορρόφηση του ΕΣΠΑ και την προσέλκυση επενδύσεων, έργο Χατζηδάκη, τη συνεχόμενη, έστω και μικρή, μείωση της ανεργίας για τους τελευταίους μήνες, που οφείλεται στο Βρούτση, και το πρωτογενές πλεόνασμα σε συνδυασμό με την έξοδο στις αγορές, που είναι έργο Στουρνάρα. Είναι κατά τη γνώμη μας λάθος να απομακρυνθούν υπουργοί που έχουν να επιδείξουν κάποιο έργο επειδή εξαιτίας αυτού έγιναν δυσάρεστοι και να παραμείνουν άλλοι που στην καλύτερη περίπτωση χαρακτηρίζονται μέτριοι. Και δεν είναι τόσο θέμα προσώπων, είναι θέμα στρατηγικής. Είναι το μήνυμα που περνάει προς τα έξω αν οι αποτελεσματικοί υπουργοί τιμωρούνται επειδή προκάλεσαν πολιτικό κόστος που μας προβληματίζει, και θα είναι καταστροφικό να δοθεί η εντύπωση ότι η κυβέρνηση λειτουργεί βάσει των δημοσκοπήσεων και του πολιτικού κόστους αντί να έχει ως γνώμονα το καλό της χώρας και την αποτελεσματικότητα. Ελπίζουμε η εντύπωση που έχει περάσει μέσω των διαρροών ότι οι υπουργοί αυτοί θα τιμωρηθούν επειδή έδιωξαν κόσμο από τη ΝΔ να αποδειχθεί λανθασμένη, και το σχήμα που θα προκύψει τη Δευτέρα να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των καιρών. Αλλιώς φοβόμαστε ότι οι εξελίξεις για την παράταξη και κυρίως για τη χώρα δε θα είναι καλές. 

ΣΠΑΡΤΙΑΤΗΣ