Ανταγωνισμός μεταξύ καναλιών και αδέκαστη δημοσιογραφία

Αφορμή για τη συγγραφή αυτού του άρθρου  είναι η αποπομπή της Όλγας Τρέμη μαζί με το σινάφι της από το δελτίο ειδήσεων του Mega, το οποίο πνέει τα λοίσθια και παραμένει εν ζωή ξεκάθαρα λόγω πολιτικής διαμεσολάβησης και οπότε  τραπεζικής στήριξης.

Κάτι τέτοιοι άνθρωποι που μπορεί να έχουν τίτλους σπουδών, να γνωρίζουν άπταιστα την ελληνική και να έχουν υψηλή οξυδέρκεια, καθιστούν τους εαυτούς τους στην υπηρεσία των lobbies  και μετατρέπονται σε όπλα στρεφόμενα προς την κοινωνία. Όλοι αυτοί οι δημοσιογράφοι είναι επικίνδυνα όπλα με την κάννη στραμμένη προς την κοινωνία και το  έθνος.

Η λύση στο πρόβλημα της κατευθυνόμενης δημοσιογραφίας είναι μια και μόνο μια: ο ανταγωνισμός! Θα πρέπει να υπάρχει ένα κρατικό κανάλι , η ΝΕΡΙΤ, το οποίο θα χρηματοδοτείται με κάποιο ειδικό τέλος, και όλα τα άλλα θα είναι ''καλωδιακά'' κανάλια και οι τηλεθεατές θα πληρώνουν  το ανάλογο μηνιαίο κόμιστρο για να βλέπουν το κανάλι αυτό. Στην περίπτωση που οι τηλεθεατές αντιληφθούν ότι παίζεται μαύρη προπαγάνδα υπέρ συγκεκριμένων συμφερόντων, εγχώριων και ξένων, θα έχουν τη δυνατότητα να εξασκήσουν το δικαίωμα  ''exit '' , να μην ανανεώνουν δηλαδή τη μηνιαία σύμβαση και το κανάλι να χρεοκοπεί και να αντικαθίσταται από άλλο, βάσει της ιδιωτικής οικονομικής πρωτοβουλίας και των κανόνων του  υγιούς ανταγωνισμού (το αόρατο χέρι του Adam Smith).

Από τη στιγμή όμως που τα κανάλια είναι ιδιωτικά μεν αλλά εκπέμπουν δωρεάν δε και ο καταναλωτής δεν μπορεί να τα ‘’αποκόψει’’  από την τηλεόραση του,  και αυτά δεν φέρουν κανένα απολύτως κόστος για τις ειδήσεις που μεταφέρουν, δεν λειτουργεί ο ανταγωνισμός ή υπολειτουργεί! Το κανάλι με τις στημένες ειδήσεις(Mega,ANT1,Skai κτλ ) δεν κλείνει απλώς χάνει τηλεθέαση και οπότε διαφημίσεις. Αυτό είναι αποτέλεσμα της άσκησης του δικαιώματος που  στην οικονομική επιστήμη αποκαλείται  ''voice''.Ο τηλεθεατής αντιδράει απλώς αλλάζοντας κανάλι. Αποτέλεσμα είναι η υπολειτουργία του ανταγωνισμού και το καρτέλ στα ΜΜΕ μιας και το zapping δεν λύνει το πρόβλημα. Η λύση είναι το κανάλι αυτό να δύναται να εξουδετερωθεί από το σπιτικό του κάθε καταναλωτή και  όχι να εκπέμπει ελεύθερα αλλά να χρειάζεται ειδικό σήμα και ειδικό δέκτη για να γίνει η λήψη.

Πιο συγκεκριμένα, ομιλώντας με όρους αυστηρά οικονομικούς, τα κανάλια να μην είναι ''δημόσια αγαθά''(μη ανταγωνιστικά στην κατανάλωση συν την απόλυτη αδυναμία αποκλεισμού από τη χρήση) αλλά να είναι ''ημιδημόσια ή μεικτά αγαθά''. Δηλαδή ως προς το τελευταίο, να είναι ''Club goods''(μη ανταγωνιστικά στην κατανάλωση μεν  αλλά ο αποκλεισμός του χρήστη που δεν θα πληρώνει τη μηνιαία σύμβαση να είναι απολύτως εφικτός δε).
Το Mega (ή οι εκπομπές του) σήμερα είναι ένα δημόσιο αγαθό(public good) που παράγεται από ιδιώτες. Αρκεί να έχει κάποιος μια απλή κεραία τηλεόρασης για να λαμβάνει το σήμα και όλοι όσοι έχουν κεραία μπορούν να βλέπουν Mega στις ίδιες ποσότητες και χωρίς να αλλοιώνεται διόλου η ποιότητα,  και χωρίς η επιπλέον κατανάλωση να επιβαρύνει την ιδιοκτησία του καναλιού σε όρους κόστους. Είναι δηλαδή μη εχθρικό/ανταγωνιστικό  προς την κατανάλωση. Από την άλλη,  δεν είναι εφικτός ο αποκλεισμός κάποιου που έχει απλή  κεραία τηλεόρασης από το να λαμβάνει το signal Mega.Ο λόγος που συμφέρει την ιδιοκτησία του Mega να εκπέμπει ελεύθερα είναι η πώληση, μέσω των διάφορων εκπομπών, των  πακέτων διαφημίσεων που είναι ιδιωτικά αγαθά.

Ο στόχος της ανεξάρτητης  και αμερόληπτης  δημοσιογραφίας επιτυγχάνεται μονάχα αν δια συνταγματικού νόμου μετατραπεί αυτό το αγαθό από public good se club good.Δηλαδή το κάθε ιδιωτικό κανάλι να αποτελεί ένα κλειστό κλαμπ  χρηστών,  οι οποίοι  ελευθέρα τη βούληση θα γίνονται μέλη του εκάστοτε καναλιού- club. Ο κάθε καταναλωτής/τηλεθεατής θα είναι ελεύθερος να γίνει μέλος σε ένα ή περισσότερα  clubs της αρεσκείας του,  και όταν δεν το επιθυμεί πια,  θα μπορεί να αποσύρεται μη ανανεώνοντας τη μηνιαία σύμβαση με το κανάλι.  Από την άλλη το κανάλι θα μπορεί να διακόψει  τη σύνδεση  στον χρήστη που δεν κατέβαλλε το απαραίτητο μηνιαίο κόμιστρο. Τα διάφορα clubs θα συναγωνίζονται τόσο ως προς την ποιότητα των εκπομπών τους όσο και στο τίμημα της μηνιαίας συνδρομής. Η ΝΕΡΙΤ από την άλλη θα παραμένει ένα public good και θα χρηματοδοτείται από ειδικά τέλη για συμβολικούς και ιστορικούς λόγους:
 1) για να είναι σημείο αναφοράς του ελληνισμού της διασποράς,
2) για να αναδεικνύουν τον ελληνικό πολιτισμό μέσω των εκπομπών της
3)για να προβάλλουν την κυβερνητική προπαγάνδα με δελτία ειδήσεων και στα αγγλικά.

Άρα λοιπόν αν θέλουμε να έχουμε υγιή και δεοντολογική δημοσιογραφία, εκ των δύο θεμελιωδών δικαιωμάτων του τηλεθεατή-καταναλωτή, voice & exit, θα πρέπει να επιλέγεται το exit.Αυτή η μεταρρύθμιση θα πρέπει να περάσει στο σύνταγμα της Ελλάδας ως προσθήκη στο άρθρο 15. Το κράτος θα οφείλει  να εξασφαλίσει πλήρη ελευθερία εισόδου στις εταιρίες ώστε η δομή του εν λόγω κλάδου να είναι ανταγωνιστική και οι καταναλωτές να αποκομίσουν τα οφέλη του και να μπορούν να εξασκούν το θεμελιώδες δικαίωμα exit.Τότε και μόνο τότε θα πάψουν οι δημοσιογράφοι να χαϊδεύουν αυτιά και να μεροληπτούν ως προς την άσκηση των καθηκόντων τους,  ευνοώντας τον εκάστοτε καναλάρχη,  που όλως τυχαίως πολλές φορές είναι και μεγαλοεργολάβος του δημοσίου.

Μιχάλης Ανωνυμόπουλος

Η ΜΗΤΕΡΑ ΤΩΝ ΜΑΧΩΝ

Όλοι γνώριζαν εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα ότι η ιδιωτικοποίηση της μικρής ΔΕΗ όταν ερχόταν στο προσκήνιο θα αποτελούσε μεγάλης τάξεως θέμα, τόσο για τα ΜΜΕ όσο και για την οικονομική ατζέντα. Ήταν απολύτως αναμενόμενο, δεδομένου ότι η ΔΕΗ είναι μια από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις της χώρας και η αγορά ενέργειας είναι ζωτική για κάθε οικονομία. Μια κίνηση όπως το σπάσιμο και η ιδιωτικοποίηση της επιχείρησης θα αποτελούσε μεγάλο ζήτημα για την οικονομία και θα προκαλούσε ριζικές μεταβολές και αντιδράσεις. Στην εποχή μας ωστόσο κάθε γεγονός στην οικονομία έχει αντανάκλαση και στην πολιτική επικαιρότητα, και αυτομάτως αποκτά αυξημένη πολιτική σημασία. Έτσι και η ιδιωτικοποίηση της μικρής ΔΕΗ απέκτησε κυρίαρχη θέση στην πολιτική διαμάχη και τείνει να διαμορφωθεί ως ο κύριος παράγοντας των εξελίξεων. H  προσπάθεια του ΣΥΡΙΖΑ  για τη συγκέντρωση 120 βουλευτικών υπογραφών για την διενέργεια δημοψηφίσματος  , επιβεβαιώνουν πως η μικρή ΔΕΗ , αποτέλεσε το έναυσμα για αυτό το κόμμα προκειμένου να προκαλέσει πολιτική αποσταθεροποίηση , αν και τελικά όπως είδαμε με την υπερψήφιση του νομοσχεδίου και τις τεχνικές δυσκολίες που συναντά ο ΣΥΡΙΖΑ προκειμένου να συγκεντρώσει αυτές τις υπογραφές  το πράγμα δεν θα έχει παρενέργειες. Κάτι τέτοιο οφείλεται και   στις νομικές και συνταγματικές   «τρικλοποδιές» που βάζει η κυβέρνηση  στο ΣΥΡΙΖΑ.

Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, όπως αναλύσαμε και σε προηγούμενα άρθρα, προκάλεσε μεταβολές στο πολιτικό σκηνικό, και το νέο πολιτικό τοπίο έπρεπε να διαγνωσθεί. Η αξιωματική αντιπολίτευση περίμενε για μια ευκαιρία αφενός να ασκήσει αναγνώριση, αφετέρου να αποκομίσει πολιτικό όφελος και να προκαλέσει φθορά στην κυβέρνηση. Η ιδιωτικοποίηση ήταν η ιδανική ευκαιρία να μετρήσει δυνάμεις, να κτίσει νέες συμμαχίες και να ενισχύσει τις παλιές. Κι όχι μόνο σε πολιτικό επίπεδο, αλλά και σε συνδικαλιστικό-κοινωνικό. Έτσι, πέραν της δεδομένης εδώ και καιρό αντίθεσής της στο εγχείρημα και της στήριξης των συνδικαλιστών πήρε και τη πρωτοβουλία να καλέσει τα υπόλοιπα κόμματα της αντιπολίτευσης σε μια κοινή προσπάθεια να διαμορφώσουν μια κοινοβουλευτική μειοψηφία ικανή να προκαλέσει τη σύγκληση της Ολομέλειας της Βουλής για να επιδιώξουν τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος. Έτσι θα μετρούσε ποια άλλα κόμματα ήταν με το μέρος της και θα έφτιαχνε τη βάση τόσο για μελλοντικές συνεργασίες όσο και για μελλοντικές κυβερνήσεις.

Μέχρι στιγμής η τακτική φαίνεται να αποδίδει. Η συμμαχία με τον Πάνο Καμμένο επιβεβαιώθηκε πλήρως, ενώ [και αυτό αποτελεί καινούρια εξέλιξη που προκλήθηκε από τις ευρωεκλογές] και η ΔΗΜΑΡ φαίνεται ότι έκανε επιτέλους την επιλογή της και επιλέγει το στρατόπεδο της αντιπολίτευσης με απώλειες όμως που τις δημιουργούν πρόβλημα. Αναμενόμενη και η στάση του ΚΚΕ, το οποίο στην ουσία συντάσσεται με το ΣΥΡΙΖΑ, αλλά όπως πάντα θέλει να διατηρήσει την κομματική του ανεξαρτησία και καταφεύγει σε λεπτομερειακές αντιρρήσεις και έτσι καταθέτει την δική του πρόταση για δημοψήφισμα.

 Η επιλογή αυτή των κομματικών ηγεσιών πιθανόν να γίνει η αφορμή για να υπάρξει ένα εσωτερικό ξεκαθάρισμα σε κάθε χώρο, αφού μετά τη συμπόρευση με το ΣΥΡΙΖΑ πλέον όσοι διαφωνούν μπορούν να αποχωρήσουν. Και επειδή η πρόσκληση του ΣΥΡΙΖΑ απευθύνεται και στους ανεξάρτητους βουλευτές είναι ευκαιρία να διαπιστωθεί ποιες είναι οι προθέσεις και αυτής της ετερόκλητης και άγνωστης ομάδας, και πόσοι είναι πρόθυμοι να συνταχθούν με την αντιπολίτευση. Μέχρι αυτήν την  ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές οι περισσότεροι  έχουν αποφασίσει αν θα συνυπογράψουν θετικά την Συριζαίϊκη πρόταση. Φυσικά η κατάληξη της κίνησης επιβεβαίωσε τη συνοχή της κυβερνητικής πλειοψηφίας, και την απομόνωση της ΧΑ. Τέλος, μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η άρνηση του Ποταμιού να συνταχθεί με το ΣΥΡΙΖΑ, ωστόσο πρέπει να ακολουθήσουν και άλλα δείγματα για να εξαχθεί ασφαλές συμπέρασμα.

Φυσικά με αυτή την κίνηση ο ΣΥΡΙΖΑ έχει στραμμένο το βλέμμα στο μέλλον. Όποια συστράτευση επιτύχει τώρα θα επιδιώξει να επαναλάβει και σε άλλα ζητήματα, με στόχο πάντα το πολιτικό όφελος και τη φθορά της κυβέρνησης. Και μιλάμε για συστράτευση όχι μόνο πολιτική, αφού επενδύει πολλά και στη συμμαχία με το συνδικαλισμό και τα κάθε είδους κοινωνικά κινήματα. Απώτερος στόχος η ανατροπή της κυβέρνησης, λογικά μέσω της εκλογής ΠτΔ, για το οποίο χρειάζεται ο μαγικός αριθμός των 121 βουλευτών και ένα κοινωνικό κλίμα που να δικαιολογεί την πρόκληση εκλογών. Και μακρινός στόχος, η επικράτηση στις εκλογές, ώστε με βάση τη συμμαχία που τώρα φτιάχνεται να διαμορφωθεί η νέα κυβέρνηση.

Όσο όμως  κι αν ξεκίνησε ελπιδοφόρα η κίνηση του ΣΥΡΙΖΑ δεν αποδίδει, ούτε μεσοπρόθεσμα ούτε μακροπρόθεσμα. Ο αριθμός των 121 βουλευτών φαίνεται ότι δε μπορεί να συγκεντρωθεί, ενώ ακόμα κι αν μπορούσε η επιδίωξη για διενέργεια δημοψηφίσματος απαιτεί 180 βουλευτές. Συνεπώς άμεσα και ουσιαστικά δε θα άλλαζε τίποτα. Όσο για τους μακροπρόθεσμους στόχους ανατροπής της κυβέρνησης, επικράτησης στις εκλογές και σχηματισμού νέας, η συστράτευση με ΑΝΕΛ-ΔΗΜΑΡ ίσως να εξυπηρετεί τον πρώτο στόχο, όχι όμως και τους άλλους δύο, αφού το πιθανότερο είναι πως τα δύο αυτά κόμματα δε θα είναι στην επόμενη Βουλή, συνεπώς ο ΣΥΡΙΖΑ θα μείνει χωρίς συμμάχους. Και η άρνηση συμπόρευσης τόσο του Ποταμιού όσο και του ΚΚΕ δείχνει ότι στην παρούσα φάση ακόμα κι αν ο ΣΥΡΙΖΑ προκαλέσει εκλογές και επικρατήσει δε μπορεί να υπολογίζει σε κυβερνητικές συνεργασίες.

Η ιδιωτικοποίηση της μικρής ΔΕΗ ωστόσο αποτελεί τη μητέρα των μαχών και για την κυβέρνηση, που επενδύει σε αυτήν πολύ περισσότερα. Είναι μια ευκαιρία να μετρήσει δυνάμεις, να δει  τις  συμμαχίες και να προκαλέσει συσπειρώσεις. Μετά τις ευρωεκλογές, τη σύγχυση που προκάλεσαν και τα αντιφατικά μηνύματα που έστειλε ήταν απαραίτητη μια κίνηση που θα θύμιζε στους πάντες ποια είναι η αποστολή της, που δεν είναι άλλη από την απαρέγκλιτη εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, και θα της έδινε πίσω το χαμένο βηματισμό. Η ιδιωτικοποίηση της μικρής ΔΕΗ είναι σίγουρα κατάλληλη, αφού η σημασία της για την οικονομία και οι σκοποί που εξυπηρετεί την καθιστούν ριζική μεταρρύθμιση. Η κυβέρνηση είχε ανάγκη μια κίνηση για να την επαναφέρει στο δρόμο της, και από τη στιγμή που ο ΣΥΡΙΖΑ επέλεξε να της προσδώσει τέτοια πολιτική σημασία είναι ευκαιρία να το εκμεταλλευτεί πολιτικά και να διορθώσει τα κακά μηνύματα σύγχυσης και υποχώρησης που έστειλε το τελευταίο χρονικό διάστημα. Να δείξει ότι στηρίζει την ανάπτυξη της χώρας και την αναμόρφωση της οικονομίας και είναι απέναντι σε όσους επιθυμούν να την κρατήσουν πίσω για να διατηρήσουν τα προνόμια τους. Γιατί η μάχη για τη μικρή ΔΕΗ δεν είναι απλώς μάχη για την ενέργεια, ούτε για την επικράτηση κυβέρνησης ή αντιπολίτευσης. Με τις διαστάσεις που έχει λάβει πλέον συγκρούονται δύο αντίθετες νοοτροπίες, της στασιμότητας και της αλλαγής. Δεν είναι μόνο απέναντι στο ΣΥΡΙΖΑ, είναι στο διεφθαρμένο συνδικαλισμό, στους βολεμένους της κρατικοδίαιτης οικονομίας και στη νοοτροπία της στασιμότητας που αυτοί πρεσβεύουν. Κερδίζοντας αυτή τη μάχη αυτομάτως επικρατεί απέναντι στο σύνολο της αντιπολίτευσης και τη συνδικαλιστική συμμαχία που τη στηρίζει, και δίνει παντού το μήνυμα ότι συνέρχεται από το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών και επανέρχεται στο δρόμο εφαρμογής των μεταρρυθμίσεων για να αλλάξει την Ελλάδα. Και το μήνυμα αυτό έχει πολλούς αποδέκτες. Δεν απευθύνεται μόνο σε όσους μάχονται την πρόοδο αλλά και σε όσους τη στηρίζουν.

Δεν καλεί μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ σε συστράτευση για την ανατροπή της κυβέρνησης, καλεί και η κυβέρνηση για την αλλαγή-ανάπτυξη της χώρας. Όσοι λοιπόν πιστεύουν σε αυτό το σκοπό και είναι αντίθετοι στα σχέδια και τις επιδιώξεις της αντιπολίτευσης, οφείλουν να συνταχθούν με την κυβέρνηση και να φροντίσουν ότι θα παραμείνει σε αυτό το δρόμο και δε θα διολισθήσει ξανά. Η δε κυβέρνηση οφείλει να τους δώσει απτά δείγματα ότι σκοπεύει να δώσει υπόσταση σε αυτό το στόχο όσο ταχύτερα και αποτελεσματικότερα γίνεται. Η αποφασιστικότητα που δείχνει για τη μικρή ΔΕΗ και η επίταξη των απεργών δείχνει ότι επενδύει στο εγχείρημα. Ανάλογη πρέπει να είναι και η συνέχεια. Αν κερδηθεί η μάχη για τη μικρή ΔΕΗ θα είναι μόνο η «μητέρα» των μαχών. Θα ακολουθήσουν σίγουρα κι άλλες. Όσο όμως επικρατεί,τα πράγματα θα πηγαίνουν καλύτερα, και το μήνυμα θα γίνεται όλο και ισχυρότερο. Το θέμα είναι να ανταποκρίνονται και οι αποδέκτες.

ΣΠΑΡΤΙΑΤΗΣ